تعامل‌پذیری و یکپارچه‌سازی سامانه‌های نرم‌افزاری

با پیشرفت فناوری‌های اطلاعاتی و عرضه محصولات گوناگون در این زمینه، سازمان‌ها اقدام به خرید و پیاده‌سازی سیستم‌های اطلاعاتی مختلف نمودند. این سیستم‌ها معمولاً با توجه به نیاز خاص سازمان تهیه می‌شدند. برای مثال اگر سازمانی احتیاج به یک سیستم حسابداری پیدا می‌کرد، یک سیستم حسابداری تهیه می‌نمود و در زمان نیاز به سیستم انبار یک سیستم انبار پیاده‌سازی می‌کرد. 

در نهایت سیستم‌های مختلفی مانند انبار، حسابداری، پرسنلی و … در سازمان استقرار می‌یافتند. مشکل اینجا بود که معمولاً سیستم‌های مذکور با یکدیگر هیچ ارتباطی نداشتند و در بسیاری از موارد کاربران سیستم‌ها مجبور بودند خروجی‌های یک سیستم را خوانده و در سیستم دیگر به شکل دستی وارد کنند. در این گونه موارد اصطلاحاً جزیره‌های سیستم‌های اطلاعاتی تشکیل می‌شد.

یکپارچه‌سازی برنامه‌های کاربردی به عنوان راهی برای غلبه بر چالش‌های مذکور معرفی شده است. یکپارچه‌سازی در واقع اشتراک بدون محدودیت داده و فرایند میان برنامه‌های کاربردی و منابع داده مرتبط با یکدیگر در سازمان است. 

در تعاریف دقیق‌تر، یکپارچه‌سازی برنامه‌های کاربردی به عنوان روشی برای ایجاد برنامه‌ها در سطح سازمان از طریق تجمیع برنامه‌های کاربردی به کمک یک میان‌افزار مشترک توصیف شده است. آنچه در مورد یکپارچه‌سازی برنامه‌های کاربردی مسلم است، آن است که انجام این نوع یکپارچه‌سازی به هیچ عنوان کار ساده‌ای نیست. بنابراین یکپارچه‌سازی برنامه‌های کاربردی نیز مانند هر عمل پیچیده دیگری نیاز به برنامه‌ریزی و طراحی دقیق دارد. به همین دلیل، رویکردها و الگوهای بسیار متنوعی در این حوزه مطرح شده و ابعاد مختلف آن مورد توجه محققین مختلف در سراسر دنیا واقع شده است. 

علاوه بر یکپارچگی، قابلیت تعامل‌پذیری میان سامانه‌های مختلف که غالباً با ایجاد زبان و واسط مشترک میان سامانه‌ها ایجاد می‌شود نیز بسیار حائز اهمیت است. در این راستا چارچوب‌های مختلفی در سطح بین‌المللی و ملی توسعه یافته و زبان‌ها و استانداردهای گوناگونی تدوین شده است. یکی از انواع اصلی تعامل‌پذیری، تعامل‌پذیری معنایی است که به ایجاد درک و ادبیات مشترک میان سامانه‌ها با قابلیت پردازش توسط ماشین تمرکز دارد. 

راهکارهایی مانند هستان‌شناسی‌ها و رده‌شناسی‌های کسب و کار از رویکردهای رایج در این زمینه هستند. علاوه بر آن، با گسترش راهکارهای نوین و تغییر کسب و کارها و نیاز به تعامل‌پذیری در محیط‌هایی مانند سامانه‌های فوق وسیع و اینترنت اشیاء بحث تعامل‌پذیری پویا و خودتطبیق نیز مطرح شده است. 

در این راستا، در دوره پیشنهادی به معرفی مفاهیم و ابعاد حوزه یکپارچه‌سازی و تعامل‌پذیری پرداخته شده و با معرفی و مرور مهمترین مسائل این حوزه رویکردها و معماری‌های مطرح در آن مورد بررسی قرار خواهند گرفت. 

انتظار می‌رود که شرکت‌کنندگان این دوره، در پایان آن علاوه با آشنایی با مفاهیم این حوزه، با برخی از مهمترین الگوها، ابزار، فنون و زبان‌های تعامل‌پذیری و یکپارچه‌سازی آشنا شده باشند.